Lee Child’ın Jack Reacher romanlarından uyarlanan Amazon dizisi Reacher’ın ilk sezonunu izleyip beğendikten sonra diziden aldığınız keyfi aratmayacak kitaplar okumak mı istiyorsunuz? Doğru yerdesiniz, karşınızda Reacherseverlerin keyif alacağı 7 gerilim romanı!

Öldüren Kumpas
“Killing Floor”
Lee Child
Maceraperest Kitaplar, 2006
Çev. Mehmet Harmancı

Böyle bir liste hazırlayıp Reacher’a kaynaklık eden, bizim de diziyle karşılaştırmalı olarak incelediğimiz kitabı atlamak ayıp olurdu. Kitabın öyküsüyle dizinin öyküsü arasında yaşamsal ayrılıklar yok, ancak kitabın Lee Child’ın kaleminden çıkmış olması gibi önemli bir ayrıntı var. Eğer Jack Reacher serisine başlamak istiyorsanız Türkçede de bulabileceğiniz bu ilk kitapla başlamak iyi bir fikir, diziyi zaten izlediğiniz için sonraki kitaba atlamak isterseniz de Die Trying’e göz atabilirsiniz.

Kara Yankı
“The Black Echo”
Michael Connelly
Nemesis Kitap, 2007
Çev. Canberk Soyuğur

Lee Child’la Michael Connelly’nin yazım tarzlarında, öykülerinde, karakterlerinde büyük benzerlikler yok. Ancak Lee Child suç yazını içinde kendi yarattığı alt türde çok başarılı yapıtlar veriyorsa, Connelly de suç yazınının temel direği olan dedektif öykülerinde başyapıt denecek düzeyde işler üretiyor. Kara Yankı, Harry Bosch serisinin ilk kitabı, dolayısıyla başlamak için iyi bir nokta. Çağdaş polis romanının belki de en iyi örneklerini içeren Bosch serisinin bir hoş özelliği de tıpkı Reacher gibi bir dizi uyarlamasının olması, üstelik çok da iyi bir uyarlama bu.

Hırsızlar Kanunu
“The First Rule”
Robert Crais
Martı Yayınları, 2016
Çev. Meltem Uzun

Amerikan suç yazınında Jack Reacher’a benzeyen karakterler hep bir tartışma konusudur, biraz da Lee Child’ın ardılı olabilmekle ilgili olarak. Kim Reacher’ın yerini alabilecek bir karakter yarattı, kim Lee Child’ın tahtını sallayabilir? Bu iddiayla ortaya çıkan çok yazar olduysa da bizce yanıtı Reacher’dan sonra gelenlerde değil, önce gelenlerde aramak gerekiyor. Robert Crais’in Elvis Cole ve Joe Pike serisi yalnızca 1930’ların özel dedektif romanlarının havasını günümüze başarıyla taşımakla kalmıyor, Joe Pike da Reacher’ı aratmayacak bir karakter: İri yarı, doğru bildiğinden şaşmayan, zeki ve ölümcül bir eski asker. Üstelik ortaya çıkışı Reacher’dan neredeyse on yıl önce! Yine de Robert Crais romanlarını önerme nedenimiz elbette yalnız Joe Pike’ın Reacher’a benzerliği olamaz, Crais çok sürükleyici gizem öğelerini hareketli kurgular içinde okura sunabiliyor ve ana karakterleri Elvis Cole ve Joe Pike arasındaki ilişki şaşırtıcı biçimde yürek ısıtıcı.

Saplantı
“Triptych”
Karin Slaughter
İthaki Yayınları, 2011
Çev. Zuhal Bilgin

Böyle bir liste hazırlayıp Karin Slaughter’ı dışarıda bırakmaya gönlümüz elvermedi. Slaughter bizce suç yazınının en önemli adlarından biri, özgün ve büyüleyici bir dili; sanatsal olmaya çalışmadan sanatsal olabilen, bu sırada sürükleyicilikten bir adım geri durmayan bir yazım tarzı var. Saplantı, Amerikalı federal ajan Will Trent serisinin ilk kitabı. Will Trent bir Reacher kopyası değil, ancak yeri geldiğinde Reacher’ı aratmayacak bir karakter. Öyle ki Lee Child ve Karin Slaughter kafa kafaya verip Reacher’la Will Trent’i bir soruşturmada yan yana getiren Cleaning the Gold adında bir novella bile yazdılar. Lee Child gibi Karin Slaughter yapıtları da Türkçede hak ettikleri denli kapsamlı olarak yayınlanmıyor; seri içindeki kitapların sırası bozularak parça parça yayınlandığına, bazı kitapların atlandığına tanık oluyoruz. Ancak Slaughter okumak isteyenler için Saplantı başta olmak üzere halihazırda çevrilmiş pek çok kitap bulunuyor. Hiç yoktan iyidir.

Av Kuralları
“Rules of Prey”
John Sandford
Doğan Kitap, 2008
Çev. Boğaç Erkan

John Sandford’un kitabı da temelde bir polis dedektifi romanı olmasına karşın ana karakteri Lucas Davenport alışıldık polislerden farklı, bu listeye girmesinin nedeni de sivri zekasının yanı sıra yeri geldiğinde oldukça acımasız olabilmesi. Sandford Amerikan suç yazınının en üretken adlarından, Av Kuralları’ndan sonra bu yıl çıkacak Righteous Prey’i de sayarsak tamı tamına 31 Lucas Davenport romanı daha yazdı, üstelik araya başka seriler bile sıkıştırdı. Eğer Av Kuralları’nı okur ve beğenirseniz başka yazarlara gerek duymaksızın yalnızca Sandford kitapları bile sizi uzun bir süre idare eder diye düşünüyoruz.

Yetim X
“Orphan X”
Gregg Hurwitz
Pegasus Yayınları, 2020
Çev. Ömer Mülazım

Hurwitz’in Yetim X serisi şu sıralar gerilim yazınının çok popüler serilerinden. Öyle ki 7. Yetim X kitabı Dark Horse, bizim bu listeyi yayınlamamızdan üç gün önce yayınlandı. Hurwitz’in biçemi de, yarattığı karakter de temelde Reacheresk değil, ancak komplo kurguları ve aksiyon ağırlıklı öyküleri pek çok Reacher okurunca da beğeniliyor. Türkçede de görece yeni yayınlanmışken göz atmak isteyebilirsiniz.

The Drifter
Nick Petrie
G.P. Putnam’s Sons, 2016

Aslında Türkçeye çevrilmemiş yapıtları bu listeye almak konusunda çok isteksizdik, ama Nick Petrie’yi atlamak konusunda daha da isteksizmişiz anlaşıldığı üzere. Petrie’nin karakteri Peter Ash, Reacher’ın tahtına kurulmaya gerçekten aday olabilecek az sayıda karakterden biri. O da Reacher gibi eski bir asker, ancak çok ağır bir travma sonrası stres bozukluğu yaşadığı için ciddi bir klostrofobiden mustarip. Bu nedenle o kasaba sizin, bu şehir bizim geziniyor, yeter ki açık havada olsun. Eski bir dostunu da içine alan bir komployla karşılaştığı zaman hem kendi travmasıyla hem de kendisini tehlikeye atan kişilerle yüzleşmek zorunda kalacak. Peter Ash serisi de henüz birkaç hafta önce 7. kitabına kavuştu, geleceği parlak gözüküyor. Türkçeye çevrilmemiş olmasını dert etmeyenler bir şans vermek isteyebilir.